Vijay Gram Seeds

Vijay Gram

हरभरा हे एक महत्त्वाचे रब्बी हंगामातील कडधान्य पीक असून ते प्रथिनांचा चांगला स्रोत आहे. याच्या बियांमध्ये प्रथिने आणि कर्बोदके भरपूर असतात. हरभरा आहारात विविध प्रकारे वापरला जातो, जसे की कोवळा पाला, डाळ आणि पीठ. या पिकासाठी मध्यम, भारी आणि पाण्याचा निचरा होणारी जमीन योग्य असते. 
हरभऱ्याचे उपयोग आणि महत्त्व:
पोषण आणि आरोग्य:
हरभऱ्याच्या बियांमध्ये प्रथिने, कर्बोदके, जीवनसत्त्वे आणि खनिजे (मॅग्नेशियम, पोटॅशियम, झिंक, सेलेनियम, मॅंगनीज, कॉपर) भरपूर प्रमाणात असतात, जे शरीराला तणाव कमी करण्यास मदत करतात. 
आहारातील वापर:
हरभऱ्याच्या बिया, डाळ, पीठ आणि कोवळा पाला यांचा आहारात उपयोग होतो. 
जनावरांचा चारा:
हरभऱ्याची टरफले आणि पाला जनावरांसाठी पौष्टिक चारा म्हणून वापरले जातात. 
आर्थिक महत्त्व:
मानवी आहारात हरभऱ्याला अनन्यसाधारण महत्त्व असल्याने बाजारात या पिकाला चांगली मागणी असते. 
हरभरा लागवडीची माहिती:
लागवडीचा हंगाम:
हरभरा हे रब्बी हंगामातील महत्त्वाचे पीक आहे. 
जमिनीची निवड:
मध्यम, भारी आणि पाण्याचा चांगला निचरा होणारी जमीन हरभरा लागवडीसाठी योग्य असते. 
पेरणीची वेळ:
जिरायती हरभऱ्याची पेरणी साधारणपणे २९ सप्टेंबर ते ऑक्टोबरच्या पहिल्या आठवड्यात करावी, तर बागायती हरभऱ्याची पेरणी २० ऑक्टोबर ते १५ नोव्हेंबर या काळात करता येते. 
प्रसिद्ध जाती:
विजय, विशाल, दिग्विजय, फुले विश्र्वराज, विक्रम, फुले विक्रांत, आयसीसीव्ही-10, राजस आणि साकी 9516 या काही महत्त्वाच्या सुधारित जाती आहेत. 
पेरणीचे प्रमाण:
हरभरा वाणांनुसार एका एकरला ३० ते ४० किलो बियाणे वापरले जाते. 
पीक व्यवस्थापन: 
खत व्यवस्थापन:
उगवणीनंतर १५-२० दिवसांनी 19:19:19 हे खत आणि समुद्री शैवालाचा अर्क (सीवीड अर्क) फवारणीसाठी वापरता येतो.
फुलोरा अवस्थेतील फवारणी:
फुलोरा अवस्थेत असताना 12:61:00 हे खत